Hækkun flugfargjalda gengur til baka að hluta

Eftir árvissa hækkun flugfargjalda um páska er von á því að hækkunin gangi til baka í maí að hluta. Þar leggjast á vogarskálarnar minni eftirspurn eftir ferðalögum á þessum tíma árs og lækkandi eldsneytisverð. Þessi lækkun flugfargjalda mun þó reynast skammgóður vermir þar sem flugfargjöld hækka á ný yfir sumarmánuðina þegar eftirspurn eykst áður en þau gefa svo eftir á haustmánuðum. Alls gerir spáin ráð fyrir 5,2% lækkun flugfargjalda í maí (-0,13% áhrif á VNV) og 1,1% verðlækkun eldsneytis (-0,04% áhrif á VNV). Heimsmarkaðsverð á olíu hefur ekki verið lægra um langa hríð og því útlit fyrir að verð á eldsneyti lækki jafnt og þétt næstu mánuði auk þess sem flugfargjöld munu mögulega hækka minna en ella í sumar.

Matar- og drykkjarvörur hækka í verði

Verð á matar- og drykkjarvörum hefur hækkað um 1,9% það sem af er ári en þar koma til ýmsar kostnaðarhækkanir, þá sérstaklega launakostnaður en árshækkun launavísitölu nam 6,9% í mars. Við spáum því að verð á mat og drykk hækki um 0,6% (0,10% áhrif á VNV). Því til stuðnings má benda á athuganir verðlagseftirslits ASÍ þar sem hækkun leiðandi vísitölu nemur 0,47%. Auk þess ákvað Verðlagsnefnd búvara að hækka lágmarksverð mjólkur og tók hún gildi síðastliðinn mánudag. Í tilkynningu nefndarinnar er tekið fram að hækkunin sé til komin vegna kostnaðarhækkana við framleiðslu mjólkur þar sem hækkun launakostnaðar vegur 75% af heildarkostnaðarhækkunum við framleiðsluna. Innlendar vörur hafa því átt stærstan þátt í verðhækkunum matar- og drykkjarvöru síðastliðna mánuði.  

Reiknuð húsaleiga

Mæling reiknuðu húsaleigunnar kom okkur á óvart í apríl og rauf óvænt 1% múrinn í hækkun milli mánaða. Fram að því hafði hækkun leigunnar ekki náð yfir 1% á mánaðargrundvelli frá því mælingar með nýrri aðferð hófust síðasta sumar. Við eigum ekki von á því að sjá fleiri slíkar mælingar og reiknum með því að mánaðarhækkanir liðarins mælist nær 0,5% að jafnaði. Spá okkar fyrir maímánuð gerir ráð fyrir 0,4% hækkun reiknaðrar húsaleigu frá fyrri mánuði (0,08% áhrif á VNV). Nú þegar meiri reynsla er komin á notkun nýrrar aðferðar er nokkuð ljóst að tekist hefur að draga úr mánaðarsveiflum í liðnum en á móti hefur reynst snúnara að spá fyrir um breytingarnar.

Verðbólgan næstu mánuði

Í apríl jókst ársverðbólga í fyrsta sinn síðan í júlí í fyrra og mældist 4,2%. Samkvæmt þessari spá mun ársverðbólga hjaðna og mælast 3,8% í maí eins og áður hefur komið fram. Við gerum einnig ráð fyrir áframhaldandi hjöðnun allra næstu mánuði en að verðbólgutakturinn muni svo aukast lítillega undir lok sumars. Bráðabirgðaspá okkar fyrir næstu mánuði gerir ráð fyrir eftirfarandi:

• Júní: 0,4% hækkun VNV (árverðbólga 3,7%)
• Júlí: 0,2% hækkun VNV (árverðbólga 3,4%)
• Ágúst: 0,3% hækkun VNV (árverðbólga 3,6%)

Eins og sést mun ársverðbólga aukast lítillega í ágúst frá fyrri mánuði og mælast 3,6% samkvæmt spá okkar. Þegar þarna er komið við sögu teljum við að hjöðnun verðbólgunnar verði mun hægari en áður og að sveiflur í árstaktinum verði tíðari.

Stærsta óvissan til skemmri tíma er einna helst verðþróun á leigumarkaði en mælingin í síðasta mánuði kom okkur nokkuð á óvart. Ef slík hækkun heldur áfram næstu mánuði mun reiknuð húsaleiga hækka hraðar og verðbólga mælast meiri en hér er spáð. Á móti gerum við ráð fyrir stöðugu gengi krónu á næstunni. Ef krónan styrkist enn frekar gagnvart okkar helstu gjaldmiðlum má vænta hraðari hjöðnun verðbólgu en spá okkar gerir ráð fyrir.

Lagalegur fyrirvari

Skýrsla þessi er tekin saman af Greiningu Íslandsbanka hf. (Íslandsbanki).

Upplýsingar í skýrslu þessari eru upprunnar frá innlendum og erlendum upplýsinga- og fréttaveitum, sem taldar eru áreiðanlegar, ásamt opinberum upplýsingum, eigin úrvinnslu Greiningar og mati á hverjum tíma. Upplýsingarnar hafa ekki verið kannaðar sjálfstætt af Íslandsbanka og ábyrgist bankinn ekki nákvæmni upplýsinganna, áreiðanleika eða réttmæti þeirra. Skoðanir höfunda geta breyst án fyrirvara og ber Íslandsbanka ekki skylda til að uppfæra, lagfæra eða breyta skýrslunni við breyttar forsendur.

Skýrslan er einungis birt í upplýsingaskyni og skal því ekki litið á hana sem ráðleggingu/ráðgjöf um að ráðast eða ráðast ekki í tiltekna fjárfestingu eða tilboð um að kaupa, selja eða skrá sig fyrir tilteknum fjármálagerningum. Íslandsbanki og starfsmenn bankans bera ekki ábyrgð á viðskiptum sem kunna að vera gerð á grundvelli þeirra upplýsinga sem fram koma í skýrslunni. Þeim aðilum sem hafa hug á viðskiptum er bent á að leita sér sérfræðilegrar ráðleggingar og kynna sér vel hina ýmsu fjárfestingarkosti sem í boði eru. Fjárfestingum fylgir ávallt fjárhagsleg áhætta og ber m.a. að hafa í huga áhættu vegna alþjóðlegra fjárfestinga og gengisflökts gjaldmiðla. Fjárfestingamarkmið og fjárhagsstaða fjárfesta er mismunandi. Bent skal á að árangur í fortíð er ekki trygging um árangur í framtíð.

Skýrslur og aðrar upplýsingar sem berast frá Íslandsbanka eru einungis ætlaðar til einkanota. Hvorki má afrita efnið, vitna í það né dreifa því, í heild eða að hluta, án skriflegs leyfis frá Íslandsbanka.

Skýrsla þessi er stutt samantekt og ber ekki að líta svo á að í henni sé að finna allar tiltækar upplýsingar um þau viðfangsefni sem hún fjallar um.

Eftirlitsaðili: Fjármálaeftirlitið (www.fme.is).

BANDARÍKIN

Skýrslu þessari eða afritum hennar má ekki dreifa í Bandaríkjunum eða til viðtakenda sem eru bandarískir ríkisborgarar í andstöðu við takmarkanir sem kveðið er á um í bandarískum lögum. Dreifing skýrslunnar í Bandaríkjunum kynni að teljast brot á þeim lögum.

KANADA

Upplýsingarnar í skýrslu þessari eru ekki ætlaðar til dreifingar eða útbreiðslu með neinum hætti í Kanada og því ber ekki að líta á þær sem fjármálaráðgjöf eða ráðleggingu um fjárfestingar í skilningi kanadískra verðbréfalaga.

ÖNNUR LÖND

Lög og reglugerðir í öðrum löndum kunna einnig að takmarka dreifingu skýrslu þessarar.