Það voru þó einnig nokkrir liðir sem vógu til lækkunar í mælingunni. Þar má helst nefna hótel og veitingastaði sem lækkaði um 0,6% (-0,03% áhrif á VNV) og aðrar vörur og þjónustu sem lækkaði um 0,3% (-0,02% áhrif á VNV). Verðskrár hótela og gistiheimila eiga það til að lækka í október vegna árstíðarbundinnar sveiflu þegar háönn ferðaþjónustunnar lýkur.

Íbúðaverð sveiflast á milli mánaða

Það kemur ekki á óvart að reiknaða húsaleigan hafi hækkað á milli mánaða í október eftir að ljóst var að vísitala íbúðaverðs á höfuðborgarsvæðinu hækkaði í síðustu viku. Reiknaða húsaleigan hækkaði um 0,8% (0,16% áhrif á VNV) þar sem bæði vaxtaþáttur og markaðsverð íbúðarhúsnæðis höfðu áhrif til hækkunar. Markaðsverð íbúðarhúsnæðis hækkaði um 0,6% á milli mánaða þar sem sérbýli á höfuðborgarsvæðinu hækkuðu um 1,7% og húsnæði á landsbyggðinni um 1%. Verð á fjölbýli á höfuðborgarsvæðinu stóð aftur á móti í stað á milli mánaða. Ljóst er að verðsveiflur einkenna íbúðamarkaðinn um þessar mundir og þá sérstaklega á sérbýlum, en sérstaklega fáir kaupsamningar hafa verið á sérbýlum á höfuðborgarsvæðinu undanfarið eins og við fjölluðum um hér.

Þrátt fyrir þessa hækkun á milli mánaða er enn að draga úr árshækkun íbúðaverðs sem mælist nú 21,6%. Þar er áhugavert að árstakturinn á fjölbýli á höfuðborgarsvæðinu og á landsbyggðinni mælist einnig 21,6%. Sérbýlin hafa einnig hækkað með svipuðum takti undanfarið ár eða um 21,9%. Þessir þrír helstu undirliðir ganga því allir í takti þessa dagana eftir talsvert mismunandi þróun síðustu misserin.

Verðbólga hjaðnar á næstu mánuðum

Eins og áður kom fram mælist árshækkun visitölu neysluverðs án húsnæðis 7,2%. Þegar rýnt er nánar í verðbólgu eftir eðli og uppruna hefur vægi húsnæðisliðarins minnkað undanfarna tvo mánuði og má ætla að vegna hraðrar kólnunar á íbúðamarkaði muni það halda áfram á næstunni. Af 9,4% verðbólgu í október skýrir húsnæðisliðurinn nú um 3,7%, innfluttar vörur 2,2%, þjónusta 2,% og innlendar vörur 1,5%. Það er því ljóst að verðbólgan er víða þessa dagana og verðbólguþrýstingur nokkuð almennur.

Útlit er fyrir rólegri íbúðamarkað á næstunni þó vissulega hafi verð sveiflast upp á síðkastið og gæti haldið því áfram. Einnig er útlit fyrir minni innflutta verðbólgu á næstu misserum. Þetta tvennt mun leiða til þess að verðbólga mun hjaðna næsta kastið samkvæmt spá okkar en líkt og októbermælingin bendir til geta sveiflur verið á mánaðartaktinum. Við erum þó að sigla inn í tímabil þar sem stórir hækkunarmánuðir eru að detta útúr ársmælingunni og inn koma mánuðir sem vonandi hækka töluvert minna. Við spáum 0,2% hækkun VNV í nóvember, 0,3% hækkun í desember og 0,3% lækkun í janúar. Gangi spá okkar eftir mun verðbólga mælast 8,2% í janúar og mælast að jafnaði 8,2% árið 2022.

Langtímaspá okkar hljóðar upp á 5,9% verðbólgu að jafnaði árið 2023 og 3,7% árið 2024. Það þarf þó varla að taka það fram að óvissan er mikil en helstu forsendur þess að spáin gangi eftir er rólegri íbúðamarkaður og að hægja muni talsvert á innfluttu sem og innlendu verðbólgunni. Annar helsti óvissuþáttur í spá okkar eru kjarasamningar en við gerum þó ráð fyrir talsverðum launahækkunum á næsta ári.