Útsölulok helsta ástæða til hækkunar

Áhrif útsöluloka setja svip sinn á mælingu vísitölunnar í ágúst. Verð á fötum og skóm hækkaði um 8,7% í ágúst (0,34% í VNV) ásamt því að húsgögn og heimilisbúnaður hækkaði í verði um 2,3% (0,12% í VNV). Þessir tveir liðir eiga það til að lækka töluvert í útsölum yfir sumartímann og hækka svo aftur þegar útsölum lýkur.

Aðrir liðir sem hækkuðu í verði í ágúst voru bílar sem hækkuðu um 0,5% (0,03 í VNV) og tómstundir og menning sem hækkaði um 0,3% (0,03% í VNV).

Flugfargjöld og eldsneyti lækka í verði

Liðurinn ferðir og flutningar lækkaði um 1,4% (-0,22% í VNV) en þar vógu mest flutningar í lofti sem lækkuðu um 8,4% (-0,17% í VNV). Flugfargjöld eiga það til að hækka töluvert yfir sumartímann og lækka svo í kjölfarið í lok sumars. Auk flugfargjalda lækkaði eldsneytisverð um 1,7% (-0,06% í VNV). Einnig lækkaði matur og drykkjarvörur í verði í ágústmánuði um 0,4% (-0,05% í VNV).

Íbúðaverð í jafnvægi?

Reiknuð húsaleiga, sem endurspeglar þróun markaðsverðs íbúðarhúsnæðis að stærstum hluta, lækkaði um 0,15% milli mánaða (-0,02 áhrif í VNV). Á móti hækkaði greidd húsaleiga um 0,39% (0,02% áhrif í VNV) og þar með hélst húsnæðisliðurinn óbreyttur á milli mánaða.

Samkvæmt nýbirtum tölum hagstofunnar hækkaði sérbýli á höfuðborgarsvæðinu á milli mánaða, en verð þar hækkaði að jafnaði um 1,2%. Fjölbýli á höfuðborgarsvæðinu hækkaði hins vegar aðeins um 0,1% í og húsnæði á landsbyggðinni lækkaði um 1,2% í ágústmánuði.

Íbúðaverð ekki hækkað minna í 8 ár

12 mánaða hækkunartaktur íbúðaverðs mælist nú 3,1% samkvæmt tölum Hagstofunnar. Það er hægasti hækkunartaktur íbúðaverðs í rúm 8 ár og jafngildir lækkun á raunverði íbúðaverðs um 0,1%. Á landsbyggðinni hefur íbúðaverð hækkað um 3,3% undanfarið ár og verð á bæði fjölbýli og sérbýli á höfuðborgarsvæðinu hefur hækkað um 3,1% undanfarna 12 mánuði. Raunverð sérbýlis og fjölbýlis hefur því lækkað um 0,1% undanfarið ár á framangreinda mælikvarða. Mikil breyting hefur orðið á þróun íbúðaverðs frá lokum síðasta árs, en þá var árstakturinn 6,9% miðað við nafnverð og 3,2% miðað við raunverð.

Útlit fyrir hjaðnandi verðbólgu

Við spáum 0,3% hækkun í september, sömuleiðis 0,3% hækkun í október og 0,1% hækkun VNV í nóvember.  Verðbólga mun samkvæmt því mælast 2,8% í nóvember 2019. Áhrif útsöluloka mun setja svip sinn á mælingar VNV í september en á hinn bóginn gerum við ráð fyrir áframhaldandi árstíðarbundinni lækkun flugfargjalda í þeim mánuði.

Í kjölfarið teljum við að verðbólga muni hjaðna á lokafjórðungi þessa árs, mælast 2,5% í lok ársins og verða því við markmið Seðlabankans ef spáin okkar gengur eftir. Þá gerum við ráð fyrir að verðbólga verði 2,7% í lok árs 2020 og 2,8% í lok 2021. Helstu óvissuþættir í spá okkar eru hugsanleg veiking krónu og launakröfur í kjarasamningum sem enn á eftir að ljúka. Á móti gæti þróun íbúðaverðs leitt til minni verðbólgu en hér er spáð.

Lagalegur fyrirvari

Skýrsla þessi er tekin saman af Greiningu Íslandsbanka hf. (Íslandsbanki).

Upplýsingar í skýrslu þessari eru upprunnar frá innlendum og erlendum upplýsinga- og fréttaveitum, sem taldar eru áreiðanlegar, ásamt opinberum upplýsingum, eigin úrvinnslu Greiningar og mati á hverjum tíma. Upplýsingarnar hafa ekki verið kannaðar sjálfstætt af Íslandsbanka og ábyrgist bankinn ekki nákvæmni upplýsinganna, áreiðanleika eða réttmæti þeirra. Skoðanir höfunda geta breyst án fyrirvara og ber Íslandsbanka ekki skylda til að uppfæra, lagfæra eða breyta skýrslunni við breyttar forsendur.

Skýrslan er einungis birt í upplýsingaskyni og skal því ekki litið á hana sem ráðleggingu/ráðgjöf um að ráðast eða ráðast ekki í tiltekna fjárfestingu eða tilboð um að kaupa, selja eða skrá sig fyrir tilteknum fjármálagerningum. Íslandsbanki og starfsmenn bankans bera ekki ábyrgð á viðskiptum sem kunna að vera gerð á grundvelli þeirra upplýsinga sem fram koma í skýrslunni. Þeim aðilum sem hafa hug á viðskiptum er bent á að leita sér sérfræðilegrar ráðleggingar og kynna sér vel hina ýmsu fjárfestingarkosti sem í boði eru. Fjárfestingum fylgir ávallt fjárhagsleg áhætta og ber m.a. að hafa í huga áhættu vegna alþjóðlegra fjárfestinga og gengisflökts gjaldmiðla. Fjárfestingamarkmið og fjárhagsstaða fjárfesta er mismunandi. Bent skal á að árangur í fortíð er ekki trygging um árangur í framtíð.

Skýrslur og aðrar upplýsingar sem berast frá Íslandsbanka eru einungis ætlaðar til einkanota. Hvorki má afrita efnið, vitna í það né dreifa því, í heild eða að hluta, án skriflegs leyfis frá Íslandsbanka.

Skýrsla þessi er stutt samantekt og ber ekki að líta svo á að í henni sé að finna allar tiltækar upplýsingar um þau viðfangsefni sem hún fjallar um. Eftirlitsaðili: Fjármálaeftirlitið (www.fme.is).

BANDARÍKIN

Skýrslu þessari eða afritum hennar má ekki dreifa í Bandaríkjunum eða til viðtakenda sem eru bandarískir ríkisborgarar í andstöðu við takmarkanir sem kveðið er á um í bandarískum lögum. Dreifing skýrslunnar í Bandaríkjunum kynni að teljast brot á þeim lögum.

KANADA

Upplýsingarnar í skýrslu þessari eru ekki ætlaðar til dreifingar eða útbreiðslu með neinum hætti í Kanada og því ber ekki að líta á þær sem fjármálaráðgjöf eða ráðleggingu um fjárfestingar í skilningi kanadískra verðbréfalaga.

ÖNNUR LÖND

Lög og reglugerðir í öðrum löndum kunna einnig að takmarka dreifingu skýrslu þessarar.