Krónan hefur styrkst nokkuð frá síðustu verðbólgumælingu, en fram að því hafði hún veikst talsvert vegna áhrifa COVID-19. Við teljum að áhrif þeirrar veikingar séu að mestu þegar komin fram í verðmælingum Hagstofunnar, en þó eigi einhverra verðhækkana enn eftir að gæta í júní. Við spáum því að verðbólga verði við markmið Seðlabankans á þessu ári og mælast að meðaltali 2,0% árið 2021 og 2,4% árið 2022.

Ferðir og flutningar vega þyngst til hækkunar

Samkvæmt spá okkar mun liðurinn ferðir og flutningar vega þyngst til hækkunar í mánuðinum og hækka um 0,8% (0,12% áhrif í VNV) milli mánaða. Verð á bílum hækkar um 0,7% (0,04% í VNV) en síðastliðna þrjá mánuði hafa þeir hækkað um tæp 7% í verði, sem má að mestu rekja til veikingu krónunnar. Eldsneytisverð hækkar í fyrsta sinn frá því í byrjun árs um 0,5% (0,02% í VNV) eftir að hafa lækkað um tæp 13% síðastliðna fjóra mánuði.

Þá gerum við ráð fyrir að flugfargjöld til útlanda hækki um 3% milli mánaða en engar hreyfingar hafa verið á flugverði síðustu tvo mánuði þegar framboð af flugferðum var lítið sem ekkert. Enn reynist þó nokkuð erfitt að ráða í þennan lið þar sem framboðið er enn af skornum skammti en á næstu mánuðum verður líklega breyting þar á vegna opnunar landamæra og aukinnar eftirspurnar.

Aðrir liðir sem hækka á milli mánaða eru matar- og drykkjarvörur (0,08% í VNV) en þar ber hæst hækkun á mjólkurvörum vegna ákvörðun verðlagsnefndar um hækkun heildsöluverðs og lágmarksverð mjólkur. Einnig hækkar verð á fatnaði og skóm (0,05% í VNV) og húsgögnum og heimilisbúnaði (0,06% í VNV).

Húsnæðisliðurinn vegur þyngst til lækkunar

Það sem helst vegur á móti hækkunum í júní er húsnæðisliðurinn sem lækkar um 0,3% (-0,10% í VNV) samkvæmt spá okkar. Það helsta sem vegur til lækkunar er undirliðurinn viðhald og viðgerðir á húsnæði sem byggir að mestu á byggingarvísitölunni. Við spáum því að liðurinn lækki um 1,5% (-0,08% í VNV) en byggingarvísitalan lækkaði talsvert í júní á milli mánaða. Helsta ástæða þess er vinnu-liðurinn sem lækkar umtalsvert vegna tímabundinna ráðstafana sem stjórnvöld gripu til í þeirri viðleitni að mæta áhrifum faraldursins. Þar má helst nefna endurgreiðslu virðisaukaskatts af vinnu við byggingarframkvæmdir íbúðarhúsnæðis sem hækkaði úr 60% í 100%.

Í maímánuði lækkaði reiknaða húsaleigan um 0,6% og teljum við að hún lækki um 0,15% (-0,02% í VNV) nú í júní. Við teljum að áhrifa COVID sé farið að gæta á íbúðamarkaði og að verðmæling Hagstofunnar í maí hafi verið vísbending um það. Mæling júnímánaðar byggir á kaupsamningum í mars-maí og teljum við að sú mæling og mælingar næstu mánuði komi til með að varpa ljósi á skammtímaáhrif faraldursins á íbúðamarkaðinn enn frekar.

Verðbólga hófleg á næstu misserum

Verðbólguhorfur næstu mánaða eru nokkuð góðar, við spáum 0,2% lækkun í júlí, 0,2% hækkun í ágúst og sömuleiðis 0,2% hækkun í september. Gangi spá okkar eftir mun verðbólga mælast við 2,5% markmiðið í september. Í kjölfarið teljum við að verðbólga haldist hófleg á spátímanum og verði undir markmiði Seðlabankans bæði árið 2021 og 2022.

Ljóst er að mikil óvissa er til staðar þessa stundina og krónan helsti óvissuþátturinn í spá okkar. Ástæða þess að verðbólga hefur ekki farið á skrið þrátt fyrir veikingu krónu í mars og apríl er að ýmsir liðir eins og olíuverð og íbúðaverð hafa vegið á móti veikingu krónunnar. Nú teljum við að veikingin sé komin fram og eru helstu forsendur fyrir langtímaspá okkar að krónan haldist nokkuð stöðug í grennd við núverandi gengi. Fari hún að veikjast enn frekar mun verð á innfluttum vörum hækka meira en við spáum hér. Hins vegar gæti þróun íbúðaverðs orðið til þess að halda enn frekar aftur að verðbólgu þegar lengra líður á þetta ár en við gerum ráð fyrir.

Lagalegur fyrirvari

Skýrsla þessi er tekin saman af Greiningu Íslandsbanka hf. (Íslandsbanki).

Upplýsingar í skýrslu þessari eru upprunnar frá innlendum og erlendum upplýsinga- og fréttaveitum, sem taldar eru áreiðanlegar, ásamt opinberum upplýsingum, eigin úrvinnslu Greiningar og mati á hverjum tíma. Upplýsingarnar hafa ekki verið kannaðar sjálfstætt af Íslandsbanka og ábyrgist bankinn ekki nákvæmni upplýsinganna, áreiðanleika eða réttmæti þeirra. Skoðanir höfunda geta breyst án fyrirvara og ber Íslandsbanka ekki skylda til að uppfæra, lagfæra eða breyta skýrslunni við breyttar forsendur.

Skýrslan er einungis birt í upplýsingaskyni og skal því ekki litið á hana sem ráðleggingu/ráðgjöf um að ráðast eða ráðast ekki í tiltekna fjárfestingu eða tilboð um að kaupa, selja eða skrá sig fyrir tilteknum fjármálagerningum. Íslandsbanki og starfsmenn bankans bera ekki ábyrgð á viðskiptum sem kunna að vera gerð á grundvelli þeirra upplýsinga sem fram koma í skýrslunni. Þeim aðilum sem hafa hug á viðskiptum er bent á að leita sér sérfræðilegrar ráðleggingar og kynna sér vel hina ýmsu fjárfestingarkosti sem í boði eru. Fjárfestingum fylgir ávallt fjárhagsleg áhætta og ber m.a. að hafa í huga áhættu vegna alþjóðlegra fjárfestinga og gengisflökts gjaldmiðla. Fjárfestingamarkmið og fjárhagsstaða fjárfesta er mismunandi. Bent skal á að árangur í fortíð er ekki trygging um árangur í framtíð.

Skýrslur og aðrar upplýsingar sem berast frá Íslandsbanka eru einungis ætlaðar til einkanota. Hvorki má afrita efnið, vitna í það né dreifa því, í heild eða að hluta, án skriflegs leyfis frá Íslandsbanka.

Skýrsla þessi er stutt samantekt og ber ekki að líta svo á að í henni sé að finna allar tiltækar upplýsingar um þau viðfangsefni sem hún fjallar um.

Eftirlitsaðili: Fjármálaeftirlitið (www.fme.is).

BANDARÍKIN

Skýrslu þessari eða afritum hennar má ekki dreifa í Bandaríkjunum eða til viðtakenda sem eru bandarískir ríkisborgarar í andstöðu við takmarkanir sem kveðið er á um í bandarískum lögum. Dreifing skýrslunnar í Bandaríkjunum kynni að teljast brot á þeim lögum.

KANADA

Upplýsingarnar í skýrslu þessari eru ekki ætlaðar til dreifingar eða útbreiðslu með neinum hætti í Kanada og því ber ekki að líta á þær sem fjármálaráðgjöf eða ráðleggingu um fjárfestingar í skilningi kanadískra verðbréfalaga.

ÖNNUR LÖND

Lög og reglugerðir í öðrum löndum kunna einnig að takmarka dreifingu skýrslu þessarar.